bba Binnenmilieu, een adviesbureau gespecialiseerd in binnenklimaat en de impact ervan op mensen, en Somfy onderzoeken hoe innovaties zoals geautomatiseerde zonweringssystemen kunnen helpen dit probleem te voorkomen. 

"Een goed binnenklimaat bevordert het comfort, de gezondheid en productiviteit van leerlingen en docenten. Wat verstaan we onder comfort? Een aangename temperatuur, goede luchtkwaliteit, natuurlijk licht zonder schittering en minimale afleiding door omgevingsgeluid. De binnenomgeving zou geen hoofdpijn of vermoeidheid mogen veroorzaken en zou het risico op infecties moeten verminderen. Hierdoor verbetert de productiviteit, waardoor studenten zich beter kunnen concentreren en presteren," legt Froukje van Dijken, een Specialist Gezonde Gebouwen bij bba, uit. 

"Veel scholen kampen al jaren met een slecht binnenklimaat, wat een negatieve impact heeft op de academische trajecten van studenten. Oververhitting in klaslokalen vermindert cognitieve prestaties, veroorzaakt ongemak en kan zelfs leiden tot langdurige gezondheidsproblemen. Onderzoek van Pawel Wargocki van de Technische Universiteit van Denemarken toont aan dat voor elke stijging van 1°C de taakprestaties van studenten met 1 tot 2% afnemen, hoewel het foutenpercentage niet toeneemt. Een goed binnenklimaat is cruciaal voor leerresultaten," zegt ze. 

"Oververhitting in scholen wordt nu nog problematischer door klimaatverandering en verouderde bouwontwerpen. Oudere scholen waren vaak ontworpen om warmte vast te houden, wat natuurlijk bijdraagt aan oververhitting naarmate de buitentemperaturen stijgen. En moderne scholen zijn ook niet zonder problemen; ze hebben vaak geen ramen die open kunnen voor passieve koeling, waardoor klaslokalen en andere binnenruimtes te warm worden in de lente en herfst. Oververhitting verstoort de concentratie en gezondheid van studenten en vergroot de afhankelijkheid van energie-intensieve koelsystemen, wat de kosten verhoogt en duurzaamheidsdoelen ondermijnt," merkt Kasper Oudshoorn van Somfy op. 

Een Mix van Oplossingen is Vereist 

Het aanpakken van oververhitting in scholen vereist een combinatie van passieve en actieve oplossingen: 

1. Geautomatiseerde Zonweringssystemen: Dynamische zonwering helpt de binnentemperatuur te reguleren door de zonnewarmte te beheren. Deze systemen koelen klaslokalen en verminderen de afhankelijkheid van airconditioning, waardoor ze energie-efficiënt en comfortabel zijn. Goed ontworpen schermen beheersen ook daglicht voor optimaal visueel comfort. 
2. Ventilatiesystemen: Verbeterde ventilatie is essentieel voor het beheren van temperatuur (warmteafvoer) en luchtkwaliteit. Regelmatig onderhoud van mechanische systemen is belangrijk om een goede luchtkwaliteit te behouden (klachten over "droge lucht" of irritatie van de slijmvliezen door verontreinigingen te voorkomen). 
3. Passieve Koeling: Open ramen kunnen de passieve koeling maximaliseren. Grote ramen die laag geplaatst zijn creëren een briesje, terwijl kleinere, hoge ramen frisse lucht circuleren en de behoefte aan kunstmatige koeling verminderen. Plafondventilatoren kunnen ook bijdragen aan passieve koeling door de luchtsnelheid te verhogen, wat de gevoelsmatige temperatuur verlaagt. 

"Deze basismaatregelen helpen om comfortabele temperaturen te handhaven, en in combinatie met zonweringssystemen verminderen ze oververhitting. Naarmate het klimaat opwarmt, worden deze maatregelen steeds belangrijker om het energiegebruik voor actieve koeling te beheersen," suggereert Froukje. 

"Smart building-technologieën zijn essentieel voor het efficiënt beheren van schoolgebouwen, maar het is net zo belangrijk om docenten en studenten controle te geven over hun omgeving. Geautomatiseerde systemen helpen comfortabele omstandigheden te creëren op basis van het huidige weer. Wanneer je geautomatiseerde systemen combineert met de optie voor 'lokale controle' van zonwering, verhoogt dit de tevredenheid," vertelt Kasper. 

"Innovatieve technologieën zoals geautomatiseerde zonweringssystemen veranderen de manier waarop scholen hun binnenklimaat beheren. Klaslokalen zijn meestal ontworpen om veel natuurlijk licht binnen te laten, wat een positief effect heeft op het leren. Echter, te veel van het goede, in dit geval daglicht, kan verblinding, vermoeide ogen en ongemak veroorzaken, vooral met digitale borden of LED-schermen. En als je bedenkt dat elke student evenveel warmte genereert als een gloeilamp van 100 watt, kunnen klaslokalen snel oververhit raken. In combinatie met zonlicht, vooral in de lente en herfst, kunnen deze omstandigheden het leerproces verstoren. 

Geautomatiseerde zonweringssystemen reguleren licht en warmte, en zorgen voor optimale leeromstandigheden zonder natuurlijk licht of uitzicht te blokkeren. Deze systemen kunnen zelfs werken als er niemand aanwezig is, waardoor klaslokalen comfortabel zijn voordat studenten arriveren. Zonweringsexperts kunnen technische problemen op afstand oplossen, zodat lessen niet worden verstoord," vervolgt hij. 

PRISM 

De innovatieve berekeningstool, PRISM Schools, ontwikkeld door DGMR en bba Binnenmilieu in opdracht van Somfy, biedt ontwerpers, eigenaren van panden en andere belanghebbenden inzicht in de impact van dynamische zonwering op het binnenklimaat en de duurzaamheid van gebouwen. 

Wat kunnen we nu doen om het comfort en welzijn van schoolkinderen te waarborgen? Om het groeiende probleem van oververhitting aan te pakken, zouden scholen een gebalanceerde aanpak moeten overwegen en toepassen die innovatieve technologieën zoals geautomatiseerde zonwering combineert met passieve koelingstechnieken. Deze aanpak verbetert het comfort, vermindert het energieverbruik en verlaagt operationele kosten. Als besluitvormers nu investeren in oplossingen tegen oververhitting en voor betere binnenlucht, profiteren studenten en docenten merkbaar, en draagt dit bij aan de lange termijn duurzaamheidsdoelen van de school.